Kontrolka ciśnienia w oponach – jak ją wyłączyć i kiedy warto to zrobić?

Technologia monitorowania ciśnienia w oponach (TPMS) – standard czy problem?

System TPMS (Tire Pressure Monitoring System) czyli kontrolka ciśnienia w oponach, to jeden z tych elementów nowoczesnych samochodów, który teoretycznie powinien zwiększać bezpieczeństwo i komfort jazdy. Praktyka jednak pokazuje, że w niektórych sytuacjach użytkownicy pojazdów chcą lub muszą go wyłączyć. Czy jest to rozsądne? Jakie konsekwencje niesie ze sobą dezaktywacja tej funkcji?

Aby odpowiedzieć na te pytania, przeanalizujemy mechanizm działania systemów TPMS, regulacje prawne, a także możliwości i ograniczenia związane z wyłączeniem kontrolki ciśnienia w oponach.

Kontrolka ciśnienia w oponach: Jak działa system TPMS?

Zasadniczo wyróżniamy dwa główne rodzaje systemów TPMS:

1. Pośredni TPMS – wykorzystuje czujniki ABS i ESP do analizy prędkości obrotowej kół. Jeżeli jedno z kół obraca się szybciej (co może świadczyć o niższym ciśnieniu), system wywołuje alert.
2. Bezpośredni TPMS – opiera się na indywidualnych czujnikach ciśnienia umieszczonych w wentylach opon. Przesyłają one dokładne dane o wartości ciśnienia do jednostki sterującej pojazdu.

Nowoczesne systemy TPMS stały się obowiązkowe w nowych samochodach sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej od listopada 2014 roku. Obecnie prawie każdy samochód osobowy jest w nie wyposażony.

Kiedy kierowcy chcą wyłączyć kontrolkę TPMS?

Mimo że TPMS jest rozwiązaniem zaprojektowanym dla zwiększenia bezpieczeństwa, kierowcy często szukają sposobów na jego dezaktywację. Najczęstsze powody to:

1. Wymiana kół na felgi bez czujników TPMS – w przypadku bezpośredniego TPMS brak czujników powoduje stałe wyświetlanie kontrolki błędu.
2. Zastosowanie kół zimowych lub terenowych – nie wszystkie opony i felgi współpracują z systemem TPMS, co prowadzi do fałszywych alertów.
3. Awaria systemu – uszkodzone czujniki lub błędy w oprogramowaniu mogą powodować ciągłe świecenie kontrolki. Naprawa bywa kosztowna, co skłania kierowców do poszukiwania alternatyw.
4. Jazda torowa lub ekstremalna – na torze czy w terenie kontrolka TPMS może okazać się zbędna, a nawet irytująca.
5. Niechęć do fałszywych alarmów – niektóre systemy TPMS są nadwrażliwe i generują ostrzeżenia nawet przy niewielkich wahaniach ciśnienia, które nie mają realnego wpływu na bezpieczeństwo jazdy.

Czy można legalnie wyłączyć kontrolkę TPMS?

Z punktu widzenia przepisów unijnych i krajowych nie ma jednoznacznych regulacji penalizujących dezaktywację TPMS w samochodach osobowych, które były fabrycznie w niego wyposażone. Jednak w przypadku badań technicznych sytuacja wygląda inaczej.

W wielu krajach Unii Europejskiej nieprawidłowe działanie systemu TPMS może być powodem niezaliczenia przeglądu technicznego. W Polsce system TPMS nie jest jeszcze traktowany jako kluczowy element badania, ale może to się zmienić w przyszłości.

W Stanach Zjednoczonych przepisy są bardziej rygorystyczne – dezaktywacja TPMS w pojazdach, które były w niego fabrycznie wyposażone, jest formalnie zabroniona.

Jak wyłączyć kontrolkę ciśnienia w oponach?

Jeżeli kontrolka TPMS świeci się mimo prawidłowego ciśnienia, można spróbować kilku metod:

1. Resetowanie TPMS – w niektórych pojazdach istnieje opcja manualnego resetowania TPMS za pomocą przycisku lub opcji w komputerze pokładowym. Po uzupełnieniu powietrza do zalecanego poziomu warto sprawdzić instrukcję obsługi pojazdu.
2. Kalibracja systemu TPMS – w przypadku pośredniego TPMS można spróbować przeprowadzić kalibrację przez określoną procedurę jazdy (np. przez kilka kilometrów na stałej prędkości).
3. Wymiana lub dezaktywacja czujników – w niektórych przypadkach można zakodować komputer pokładowy, aby ignorował brak czujników TPMS. Wymaga to jednak specjalistycznego oprogramowania i sprzętu diagnostycznego.
4. Programowanie ECU – zaawansowane narzędzia diagnostyczne pozwalają na modyfikację ustawień komputera pokładowego i całkowite usunięcie funkcji TPMS. Jest to jednak rozwiązanie nieoficjalne i wymaga interwencji specjalisty.

Czy warto wyłączać kontrolkę TPMS?

Z punktu widzenia bezpieczeństwa odpowiedź jest jednoznaczna – system TPMS to dodatkowa warstwa ochrony, która może zapobiec wypadkom wynikającym z nieprawidłowego ciśnienia w oponach.

Jednak są przypadki, w których kontrolka TPMS bardziej przeszkadza niż pomaga – zwłaszcza gdy działa nieprawidłowo lub nie jest kompatybilna z nowym zestawem kół.

Jeżeli użytkownik decyduje się na dezaktywację kontrolki, powinien:

• Regularnie kontrolować ciśnienie w oponach manualnie, przynajmniej raz na dwa tygodnie.
• Być świadomym potencjalnych problemów podczas przeglądu technicznego.
• Korzystać z rozwiązań, które nie ingerują w inne systemy bezpieczeństwa pojazdu.

Kontrolka ciśnienia w oponach – kompromis między technologią a praktyką

Systemy TPMS są jednymi z tych rozwiązań, które teoretycznie mają wyłącznie pozytywny wpływ na bezpieczeństwo, ale w praktyce bywają uciążliwe. Ich dezaktywacja to kwestia indywidualna – w niektórych sytuacjach może być uzasadniona, ale zawsze warto rozważyć alternatywne opcje przed całkowitym wyłączeniem funkcji monitorowania ciśnienia.

W motoryzacji, jak i w biznesie, technologia powinna wspierać użytkownika, a nie go ograniczać. Warto więc traktować TPMS nie jako obowiązek, ale jako narzędzie, które – jeśli dobrze funkcjonuje – może znacząco poprawić komfort i bezpieczeństwo jazdy.